Cây đười ươi là cây gì? Có tác dụng như nào tới sức khỏe?
Cây đười ươi, được biết đến với tên gọi phổ biến là cây lười ươi, thường được sử dụng rộng rãi trong việc điều trị bệnh nhờ vào tính mát và vị ngọt nhẹ của nó, có khả năng tiêu độc và thanh nhiệt hiệu quả. Để hiểu rõ hơn về cây này và cách sử dụng nó trong điều trị các bệnh lý khác nhau, hãy tham khảo một số thông tin dưới đây.
Cây đười ươi là cây gì?
Cây lười ươi được coi là một loại cây thuốc quý. Cây này có kích thước lớn, cao từ 30 đến 40 mét, thân cây thường không phân nhánh và có đường kính khoảng 0.8 đến 1 mét. Lá của cây lười ươi thường có mặt trên màu lục, mặt dưới thường là màu nâu hoặc ánh bạc, có kích thước từ 18 đến 45 cm và rộng từ 18 đến 24 cm, với cuống dài. Hoa của cây nhỏ, không có cuống, tụ hợp thành các chùy có 3-5 hoa ở đầu cành.
Mỗi hoa thường cho ra 1-2 quả lớn, hình dạng giống như lá hoặc đèn treo, thường có kích thước dài từ 12 đến 16 cm và rộng từ 4 đến 5 cm ở phần rộng nhất ở dưới quả. Quả thường có màu đỏ hoặc màu nhạt, mặt trong thường có ánh bạc và có 4-5 đường gân rõ nét.
Hạt Ươi dài khoảng 2.5 cm, rộng từ 14 đến 16 mm và dày từ 5 đến 7 mm. Thời gian xuất hiện của lá là vào tháng 3-4 và rụng vào tháng 1, hoa xuất hiện vào tháng 3-4 trước khi lá phát triển.
Quả thường xuất hiện vào cuối tháng 4 đầu tháng 5 và mở ra trước khi hạt chín. Khi quả chín, thường tách ra thành hai phần, nhưng một phần này thường bị nhầm là quả, thực ra đó chỉ là hai thùy dạng lá của quả.
Phân bố, thu hái và chế biến
Cây lười ươi chỉ được biết đến và sử dụng khai thác chủ yếu ở miền Nam Việt Nam, trong các khu vực như Biên Hòa, Bà Rịa, Bình Định, Bình Thuận… Ngoài ra, chúng cũng được tìm thấy ở Cămpuchia, Thái Lan, và các đảo thuộc Malaixya.
Vào tháng 4-5, người ta thu hoạch hạt và sau đó phơi hoặc sấy khô chúng. Hạt có hình dạng như trứng, dài khoảng từ 2.5 đến 3.5 cm, rộng từ 1.2 đến 2.5 cm, có màu nâu đỏ nhạt và bề mặt nhăn nheo. Khi đặt vào nước, hạt nở rất nhanh, tăng kích thước gấp 8-10 lần so với trước, tạo thành một chất nhầy màu nâu nhạt, với hương vị hơi chát và mát. Do đó, ở Châu Âu, chúng thường được gọi là “Hạt nở”. Hạt lười ươi được khai thác rất nhiều ở miền Nam để sử dụng trong nội địa và cũng xuất khẩu đi nhiều nơi.
Một số công dụng của hạt cây đười ươi bay
Trong hạt cây ươi bay, chứa các thành phần dinh dưỡng đơn giản, ít calo, và giàu chất xơ, bao gồm nhiều loại chất xơ hòa tan. Do đó, loại hạt này được ưa chuộng như một nguyên liệu thanh nhiệt và làm dịu ruột. Ngoài ra, một số vitamin và khoáng chất trong hạt cũng có tác dụng bồi bổ cơ thể một cách hiệu quả.
Thêm vào đó, các hoạt chất sinh học như quercetin và axit gallic có trong hạt cây ươi bay mang lại khả năng kháng viêm và tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể.
Với những đặc tính này, hạt đười ươi bay có tác dụng tích cực trong cải thiện nhiều vấn đề sức khỏe liên quan đến năng lượng dư thừa trong cơ thể, như được ghi nhận trong các tài liệu nghiên cứu, bao gồm:
- Giúp thư giãn dạ dày và đường ruột, điều hòa chức năng ruột, duy trì độ ẩm của niêm mạc ruột, cải thiện tình trạng táo bón.
- Hỗ trợ giảm nhiệt độ của hệ hô hấp, giúp điều trị các vấn đề như viêm họng, viêm amidan, đau họng, ho khan, mất tiếng, và khản tiếng.
- Giảm các triệu chứng của nổi mẩn da, mụn nhọt, rối loạn kinh nguyệt, đau đầu, và khó ngủ.
- Hỗ trợ điều trị các vấn đề da như mề đay, chàm, và vảy nến.
- Ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiểu và làm sạch hệ bài tiết.
- Giúp làm sạch đường ruột, cải thiện viêm loét dạ dày và ruột.
- Cải thiện các vấn đề liên quan đến khớp, ợ nóng, và ngăn ngừa ung thư.
Cách sử dụng hạt đười ươi bay một cách hiệu quả
Hạt cây ươi bay có tác dụng giải nhiệt, bồi bổ và giảm sưng, viêm, thích hợp sử dụng trong mùa hè. Để hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm amidan, bạn có thể ngâm 3 đến 5 hạt trong nước nóng. Trong trường hợp ho khan, mất giọng, khàn tiếng, bạn có thể sử dụng 5 hạt ngâm nước nóng kèm theo 3g rễ cam thảo để giảm bớt các triệu chứng không thoải mái.
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích hấp dẫn, nhưng khi sử dụng ươi bay để điều trị bệnh, bạn không nên sử dụng quá 2 ngày liên tiếp để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Ngoài ra, do hạt của cây mang tính mát nên không phù hợp với những người có cơ thể thiếu nhiệt lượng và những người hay bị tiêu chảy.
Trên đây là một số thông tin về cách sử dụng hạt đười ươi bay mà bạn có thể tham khảo. Với các lợi ích đối với sức khỏe và cách sử dụng thuận tiện, đây có thể được xem là một lựa chọn hoàn hảo để thanh nhiệt trong mùa hè và những ngày nắng nóng.
