Bột sắn dây không chỉ là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực, được dùng để chế biến các món chè hay món ăn hấp dẫn, mà còn là một vị thuốc quý trong đông y với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách uống bột sắn dây sao cho đúng liều lượng và hợp lý. Nếu bạn đang băn khoăn liệu việc uống bột sắn dây hàng ngày có tốt không, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Đặc điểm và giá trị dinh dưỡng của sắn dây
Sắn dây, còn được biết đến với các tên gọi như bạch cán hay cát căn, là một loại thực vật thuộc họ dây leo có thời gian sinh trưởng lâu năm. Củ sắn hình thành từ rễ, thường dài khoảng 15cm và có đường kính từ 6 đến 8cm, phần thịt của củ khá chắc chắn, chứa nhiều tinh bột, có vị ngọt, tính mát và thoảng mùi thơm nhẹ.
Thời điểm thu hoạch sắn dây diễn ra từ cuối tháng 10 cho đến tháng 4 năm sau. Sau khi thu hoạch, sắn dây sẽ được rửa sạch, gọt vỏ và cắt thành từng khúc để nấu chín, phơi khô hoặc chế biến thành bột sắn dây nhằm bảo quản trong thời gian dài.
Trong 1/4 cốc (khoảng 35g) bột sắn dây, các dưỡng chất có thể cung cấp bao gồm:
- 130 calo.
- 0g chất béo.
- 0g protein.
- 31g tinh bột.
- 2g chất xơ.
- 2% kali.
- 1,5% canxi.
Có thể nhận thấy rằng sắn dây rất phong phú về lượng tinh bột (bao gồm amylose và amylopectin), gần như không chứa chất béo hoặc protein. Thêm vào đó, bột sắn dây thô có thể lên đến 75% kháng tinh bột, do đó rất có lợi cho sức khỏe đường ruột. Hơn nữa, sắn dây còn cung cấp một lượng vitamin C đáng kể.
Uống bột sắn dây hàng ngày có tốt không
Sắn dây, với tính hàn đặc trưng, là một trong những thực phẩm giải nhiệt hiệu quả, đặc biệt trong những ngày nóng bức. Tuy nhiên, việc uống sắn dây mỗi ngày với mục đích loại bỏ hoàn toàn cảm giác nóng trong người lại không phải là lựa chọn tốt. Sự mát lạnh của sắn dây có thể dẫn đến những vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người có sức khỏe yếu, hoặc người mới ốm dậy. Uống quá nhiều sắn dây có thể gây ra những cơn đau bụng quặn thắt và tiêu chảy do cơ thể không thích nghi kịp với tính hàn của nó.
Vì vậy, mỗi ngày chỉ nên uống một ly nước pha sắn dây, và tránh sử dụng liên tục trong nhiều ngày. Cơ thể cần có thời gian để dạ dày được nghỉ ngơi và tiêu hóa các dưỡng chất từ các bữa ăn hàng ngày. Đặc biệt, trong những ngày nắng nóng và khi phải hoạt động nhiều, cơ thể không chỉ cần được cung cấp nước mà còn cần thêm các chất điện giải để duy trì sự cân bằng. Thay vì chỉ uống sắn dây, hãy bổ sung nhiều loại đồ uống tự nhiên khác, giúp cơ thể và vị giác trải nghiệm đa dạng hơn.
Không nên tiêu thụ sắn dây sống
Ngoài ra, việc uống sắn dây liên tục trong nhiều ngày mà không qua chế biến, tức là uống và ăn sống, sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường ruột. Nguyên nhân là do bột sắn dây thường được sản xuất thủ công và trải qua nhiều bước tinh lọc, nên dễ bị vi khuẩn xâm nhập, gây ra triệu chứng như mót rặn, tiêu chảy có thể kèm theo máu hoặc thậm chí sốc nhiễm trùng từ việc sử dụng sắn dây.
Hơn nữa, khi pha sắn dây với nước sau khi đã đun sôi hoặc nấu chè từ sắn dây, nhiệt độ cao sẽ giúp làm phân tách các thành phần tinh bột phức tạp trong sắn dây thành những đoạn nhỏ hơn. Nhờ vậy, dịch pha sắn dây khi tiêu thụ sẽ dễ dàng hấp thụ hơn, đồng thời dạ dày cũng giảm nhẹ gánh nặng, giúp tránh tình trạng đầy bụng và chướng hơi.
Một Số Lưu Ý Khi Sử Dụng Bột Sắn Dây
Để tận dụng tối đa lợi ích của bột sắn dây và đảm bảo an toàn khi sử dụng, bạn nên lưu ý những điều sau đây:
- Đối Tượng Không Nên Sử Dụng: Những người có dương khí hư, thường xuyên gặp các triệu chứng như tiêu chảy, chân tay lạnh, đầy hơi, trướng bụng, miệng nhạt, lưỡi ít rêu trắng mỏng và không cảm thấy khát nước, nên tránh sử dụng bột sắn dây.
- Trẻ Em: Trẻ em không nên uống bột sắn dây pha sống vì tính hàn của nó. Mặc dù sắn dây giúp thanh nhiệt, nhưng nếu trẻ không bị nhiệt, việc dùng bột sắn dây có thể gây tiêu chảy và đau bụng.
- Phụ Nữ Mang Thai: Phụ nữ đang mang thai, đặc biệt là những người có nguy cơ bị động thai hoặc sảy thai, nên tránh sử dụng sắn dây.
- Pha Chế: Tránh pha bột sắn dây với mật ong, vì có thể tạo ra các chất không tốt cho sức khỏe. Không nên ướp hoa bưởi cùng với bột sắn dây, vì điều này sẽ làm giảm dược tính của sắn dây.
- Người Huyết Áp Thấp: Những người bị huyết áp thấp hoặc cơ thể suy nhược không nên uống bột sắn dây vào buổi sáng, khi nồng độ hormone trong máu thấp nhất.
- Thời Gian Sử Dụng: Không nên uống sắn dây vào ban đêm, vì sẽ làm hệ tiêu hóa phải hoạt động quá sức, ảnh hưởng đến chức năng của dạ dày. Tránh uống bột sắn dây khi đói; tốt nhất là uống sau bữa trưa hoặc tối khoảng 30 phút đến 1 giờ.
- Liều Lượng: Không nên lạm dụng bột sắn dây. Tối đa chỉ nên uống một cốc mỗi ngày và không nên pha quá nhiều đường.
Qua bài viết trên, có thể thấy rằng bột sắn dây là một lựa chọn an toàn cho sức khỏe khi được sử dụng đúng cách và với liều lượng hợp lý. Để đạt được lợi ích tối đa và tránh các tác dụng phụ không mong muốn, hãy sử dụng bột sắn dây một cách hợp lý, đồng thời kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh.